بَابُ مَنْ يَجِبُ مُصَادَقَتُهُ وَ مُصَاحَبَتُهُ  
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع لَا عَلَيْكَ أَنْ تَصْحَبَ ذَا الْعَقْلِ وَ إِنْ لَمْ تَحْمَدْ كَرَمَهُ وَ لَكِنِ انْتَفِعْ بِعَقْلِهِ وَ احْتَرِسْ مِنْ سَيِّئِ أَخْلَاقِهِ وَ لَا تَدَعَنَّ صُحْبَةَ الْكَرِيمِ وَ إِنْ لَمْ تَنْتَفِعْ بِعَقْلِهِ وَ لَكِنِ انْتَفِعْ بِكَرَمِهِ بِعَقْلِكَ وَ افْرِرْ كُلَّ الْفِرَارِ مِنَ اللَّئِيمِ الْأَحْمَقِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 451 رواية : 1
1ـ حـضـرت امام صادق (ع) فرمود: اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: باكى نيست بر تو كه با شخص خردمند همنشين شوى اگر چه كرم (جوانمردى و جود و بخشش) او را نپسندى (و از ايـن ناحيه نفعى از او نبرى) ولى از خرد او منتفع شو، و از اخلاق بدش بپرهيز، و هيچ گاه هـمنشينى با شخص كريم را از دست مده اگر چه از خرد او سودى نبرى ولى با خرد خود از كرم او سود ببر، و بگريز هر چه مى توانى از هم نشينى با شخص پست و بى خرد.
 
2- عَنْهُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الصَّلْتِ عَنْ أَبَانٍ عَنْ أَبِي الْعُدَيْسِ قـَالَ قـَالَ أَبـُو جـَعـْفـَرٍ ع يـَا صـَالِحُ اتَّبِعْ مَنْ يُبْكِيكَ وَ هُوَ لَكَ نَاصِحٌ وَ لَا تَتَّبِعْ مَنْ يُضْحِكُكَ وَ هُوَ لَكَ غَاشٌّ وَ سَتَرِدُونَ عَلَى اللَّهِ جَمِيعاً فَتَعْلَمُونَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 451 رواية : 2
2ـ ابـو عـديـس گـويـد: حضرت امام باقر (ع) فرمود: اى صالح (ظاهر اين است كه صالح نام ابـوعديس بوده ) پيروى كن از كسی كه تو را مى گرياند و اندرزت مى دهد، و پيروى مكن از آن كه تو را بخنداند و گولت زند، و به زودى همگى بر خدا درآیيد و بدانيد.
شــرح :
فـيـض (ره) گويد: يعنى چون بر خداى تعالى درآیيد صداق اين گفتار و حقيقت آن آشكار گردد ولى اكنون در زير پرده هاى غرور و خود بينى پنهان است .

3- عـَنـْهُ عـَنْ مـُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُوسَى بْنِ يَسَارٍ الْقَطَّانِ عَنِ الْمَسْعُودِيِّ عَنْ أَبِي دَاوُدَ عَنْ ثـَابـِتِ بْنِ أَبِي صَخْرَةَ عَنْ أَبِي الزَّعْلَى قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص انـْظـُرُوا مـَنْ تُحَادِثُونَ فَإِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَحَدٍ يَنْزِلُ بِهِ الْمَوْتُ إِلَّا مُثِّلَ لَهُ أَصْحَابُهُ إِلَى اللَّهِ إِنْ كَانُوا خِيَاراً فَخِيَاراً وَ إِنْ كَانُوا شِرَاراً فَشِرَاراً وَ لَيْسَ أَحَدٌ يَمُوتُ إِلَّا تَمَثَّلْتُ لَهُ عِنْدَ مَوْتِهِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 451 رواية : 3
3ـ امـيـرالمـؤمنين عليه السلام فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: بنگريد: كه با چه كسى هـم صـحـبـت هـسـتـيـد؟ زيـرا هيچ كس ‍ نيست كه مرگش فرا رسد جز آن كه يارانش در پيش خدا بـرابرش مجسم شوند، اگر از نيكان باشد نيكانند (و به آن ها شاد شود) و اگر از بدان بـاشـد بد هستند (و بداند كه به سرنوشت آنان دچار شود) و هيچ كس نيست كه بميرد و هنگام مرگش ‍ برابر او مجسم نشود.
 
4- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ الْحَلَبِيِّينَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَهْلِ الْجَبَلِ لَمْ يُسَمِّهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع عَلَيْكَ بِالتِّلَادِ وَ إِيَّاكَ وَ كـُلَّ مـُحـْدَثٍ لَا عـَهْدَ لَهُ وَ لَا أَمَانَ وَ لَا ذِمَّةَ وَ لَا مِيثَاقَ وَ كُنْ عَلَى حَذَرٍ مِنْ أَوْثَقِ النَّاسِ عِنْدَكَ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 4
4ـ ابـن مـسـكـان از مـردى از اهـل جـبـل كه نامش را نگفته از حضرت امام صادق (ع) حديث كند كه فـرمـود: بر تو باد (كه رفاقت كنى) با دوستان ديرين (كه آن ها را آزمايش كرده اى) و بـپـرهـيـز از هـر (رفـيـق) تـازه پـيـمـان شـكـن كـه پـناه ندهد و عهد و ميثاقى نشناسد و از استوارترين مردمان در پيش خود بر حذر باش (كه ممكن است روزى دشمنت شود).
 
5- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَحَبُّ إِخْوَانِي إِلَيَّ مَنْ أَهْدَى إِلَيَّ عُيُوبِي
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 5
5ـ حـضـرت امام صادق (ع) فرمود: محبوب ترين برادرانم نزد من كسى است كه عيب هاى مرا پيش من هديه آورد (و آن ها را به من گوشزد كند).
 
6- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ الدِّهْقَانِ عَنْ أَحـْمـَدَ بـْنِ عَائِذٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا تَكُونُ الصَّدَاقَةُ إِلَّا بـِحُدُودِهَا فَمَنْ كَانَتْ فِيهِ هَذِهِ الْحُدُودُ أَوْ شَيْءٌ مِنْهَا فَانْسُبْهُ إِلَى الصَّدَاقَةِ وَ مَنْ لَمْ يَكُنْ فـِيـهِ شـَيْءٌ مـِنـْهـَا فـَلَا تـَنْسُبْهُ إِلَى شَيْءٍ مِنَ الصَّدَاقَةِ فَأَوَّلُهَا أَنْ تَكُونَ سَرِيرَتُهُ وَ عـَلَانـِيـَتـُهُ لَكَ وَاحـِدَةً وَ الثَّانـِي أَنْ يـَرَى زَيْنَكَ زَيْنَهُ وَ شَيْنَكَ شَيْنَهُ وَ الثَّالِثَةُ أَنْ لَا تُغَيِّرَهُ عَلَيْكَ وِلَايَةٌ وَ لَا مَالٌ وَ الرَّابِعَةُ أَنْ لَا يَمْنَعَكَ شَيْئاً تَنَالُهُ مَقْدُرَتُهُ وَ الْخَامِسَةُ وَ هِيَ تَجْمَعُ هَذِهِ الْخِصَالَ أَنْ لَا يُسْلِمَكَ عِنْدَ النَّكَبَاتِ
اصول كافى جلد 4 صفحه : 452 رواية : 6
6ـ و نيز فرمود : دوستى از روى راستى و درستى نباشد جز با شرايط آن پـس هـر كـه در او آن شـرايـط يـا پـاره اى از آن ها بـاشـد او را اهـل چـنـيـن دوسـتـى بدان و كسی كه چيزى از آن شرايط در او نباشد او را به اين گونه دوستى نسبت مده .
اول اين كه نهان و عيانش براى تو يكسان باشد.
دوم اين كه زيب و زينت تو را زينت خود داند، و زشتى تو را زشتى خود شمرد.
سوم اين كه رياست و دارایى حالش را نسبت به تو تغيير ندهد.
چهارم اين كه از آن چه توانایى دارد نسبت به تو دريغ نكند.
پـنـجم اين كه همه خصلت ها را در بردارد اين كه هنگام بيچارگى و پيش آمدهاى ناگوار تو را رها نكند.

نوشتن دیدگاه